کوچک‌ترین واحد قابل تمییز تصویر که بتوان آن را بر روی تصویر چاپ شده مشاهده کرد را ترام می‌گویند. ترام در چاپ همچون گره در تار و پود پارچه یا قالی موجب پدیدار شدن تصویر می‌گردند. در یک تصویر سیاه و سفید، شبیه‌سازی و بازنمایی سایه‌روشن‌های خاکستری، با چاپ شماری از نقاط کوچک و بزرگ انجام می‌گیرد؛ این نقاط کوچک با فواصل منظم دریک ساختار شبکه‌ای چیده می‌شوند که به آن شبکه‌ترام یا ترام گفته می‌شود.
مفهوم ترام گذاری تصویر
ترام در کلیه روشهای چاپ مانند لترپرس و افست مورد استفاده می‌باشد. شیوه‌های ترامگذاری به منظور خلق درجه‌بندی‌های بصری مرتبط با فام رنگ (تبدیل تدریجی یک رنگ به رنگ دیگر ) مورد استفاده قرارمی‌گیرند. مقادیر خاکستری با نقاطی که دارای اندازه‌های متفاوت بوده و از چیدمان منظم برخوردارند، ایجاد گشته که از این فرآیند ترام ایجاد می‌شود. چشم انسان شدت بازتابش‌های مختلف را با یکدیگر ترکیب کرده که نتیجه آن ایجاد یک فام خاکستری یا هافتون درجه‌بندی شده است.
کاربرد ترام
ترام مربع شکل است و با بزرگی و کوچکی خود سایه روشن ایجاد می‌نماید. اگر یک تصویر ترام‌دار را با ذره بین مخصوص چاپ (لوپ) مشاهده کنید، خواهید دید که هر تصویر مجموعه نقطه‌هایی است که دربخش‌های تاریک‌تر تصویر، نقطه‌ها درشت‌تر و به هم نزدیک‌تر و در بخش‌های روشن تصویر نقطه ها ریزتر و فاصله آنها از هم زیادتر است.
ترام گذاری متداول
به منظور چیدمان نقاط چاپی برای دستیابی به هم‌نشینی نقاط و ایجاد رنگهای ترکیبی، از سیستم‌های نرم‌افزاری ترامگذاری استفاده می‌شود. در ادامه به روشهای رایج و متداول ترامگذاری می‌پردازیم:
ترامگذاری به تناسب اندازه نقاط ( AM)
دریک ترامگذاری متداول وهندسی، چیدمان نقاط هافتون مرتبط با رنگهای تشکیل دهنده کار در زوایای مشخصی صورت می‌گیرد. این زوایا موجب تشکیل ترام‌های قابل رویت می‌گردند.
ترامگذاری به تناسب فراوانی نقاط ( FM)
در فناوری ترامگذاری FM نه از گروه زاویه‌ها خبری هست و نه از الگوهای هم‌شکل به منظور توزیع رنگ‌ها در این ترامگذاری، چیدمان نقاط هافتون به صورت تصادفی انجام می‌گیرد. به همین دلیل نیز به این نوع ترامگذاری، ترامگذاری منظم شده بر حسب فرکانس نیز می‌گویند. اندازه نقاط یک‌سان است. وضعیت و محل آنها متفاوت است.
تفاوت عمده دو ترام AM و ترام FM در این است که فاصله ترام ها در نوع AM یکی می‌باشد، در حالی که ترام‌های نوع FM بسیار ریز بوده و فاصله آنها از هم متغییر هستند.
ارتباط اندازه ترام با نوع کاغذ چاپ
دقت تصویر بر حسب تعداد خطوط در هر اینچ یا سانتیمتر مشخص می‌گردد. هرچه خطوط ترام به یکدیگر نزدیک‌تر و فشرده‌تر باشند نقاط تشکیل‌دهنده تصویر ریزتر خواهد شد و برعکس هرچه خطوط از هم دورتر شوند نقاط روی تصویر درشت‌تر به نظر می‌رسند. هنگام استفاده از ترام‌های ظریف باید در انتخاب نوع کاغذ چاپ دقت بیشتری نمود و کاغذ لطیف‌تری که دارای جنس مناسب‌تری باشد به کار برد. تعداد خطوط سیاه ترام‌های معمولی بین ۲۰ تا ۸۰ خط در سانتیمتر است.
اشکالات ترام
چاقی ترام DotGain
چاقی ترام یعنی بزرگ شدن نقاط ترام از حدی که باید باشد. یعنی ٣٠درصد بشود ٣۵درصد. چاقی ترام قابل جبران است ولی قابل پیشگیری نیست .از عوامل چاقی ترام می‌توان به عوامل زیر اشاره کرد:
مرکب‌رسانی کم یا زیاد
نوع ورق چاپی
مونتاژ نامناسب
فشار ۴ نورد روی پلیت
خود پلیت
لاستیک
لاغری ترام DotLess
ترام ضعیف نمی‌شود بلکه این پلیت است که ضعیف می‌شود و این ضعیف شدن پلیت باعث ضعیف شدن ترام می‌شود. که Sharpening هم گفته می‌شود.
کشیدگی ترام Slurring
ترام به شکل بیضی دراز می‌شود. اگر به شکل عمودی دراز شود کشیدگی عمودی و اگر به شکل افقی دراز شود کشیدگی افقی می‌گویند.
از عوامل کشیدگی:
تراز نبودن لاستیک
فیلرنبودن سرپنجه‌ها
رطوبت هوا
دوتایی شدن Doubling
شل بستن لاستیک باعث دوتایی شدن ترام می‌شود و نقاط ترام دوبار روی کاغذ می‌خورد.
سایه آوردن Ghosting
اگر ماشین تنظیم باشد چاپ بعدی سر جای خودش می‌خورد در غیر اینصورت اگر ترام روی لاستیک مانده باشد با جابجایی چاپ سایه می‌زند.
لجنی شدن Mottling
جایی از کار که مرکب آن بور و در جایی از کار مرکب زنده است که به این حالت ابر و بادی هم می‌گویند.
در بحث پیرامون این مقاله شرکت کنید!